Th9
Tin tức
Ăn gì để đường huyết luôn ổn định?
Bạn nên ăn gì nếu bị bệnh tiểu đường? Đây có thể là một câu hỏi khó với nhiều người vì mục tiêu là bạn phải kiểm soát lượng đường trong máu. Một chế độ ăn khoa học không chỉ giúp giữ mức đường huyết ổn định mà còn giảm nguy cơ biến chứng nguy hiểm như bệnh tim mạch. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng khám phá những thực phẩm lành mạnh, an toàn và có lợi cho người bệnh tiểu đường.
Vì sao cần giữ đường huyết ổn định?
Đường huyết (nồng độ glucose trong máu) là nguồn năng lượng chính cho não và toàn bộ cơ thể, đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì hoạt động sống. Tuy nhiên, khi đường huyết tăng quá cao hoặc giảm quá thấp, cơ thể sẽ gặp phải nhiều vấn đề nghiêm trọng như mệt mỏi, chóng mặt, thậm chí dẫn đến biến chứng nguy hiểm.
Đối với người mắc bệnh tiểu đường, việc giữ đường huyết ổn định ở mức an toàn là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe. Nếu đường huyết tăng cao kéo dài, các mạch máu và dây thần kinh sẽ bị tổn thương, làm tăng nguy cơ biến chứng như bệnh tim mạch, đột quỵ, suy thận, tổn thương võng mạc dẫn đến mù lòa, loét và hoại tử chân tay. Ngược lại, nếu đường huyết hạ quá thấp, người bệnh có thể bị hoa mắt, chóng mặt, mất ý thức, thậm chí hôn mê nguy hiểm đến tính mạng.
Duy trì đường huyết ổn định không chỉ giúp phòng tránh và làm chậm tiến triển biến chứng tiểu đường, mà còn hỗ trợ kiểm soát cân nặng, tăng cường sức khỏe tim mạch và giữ tinh thần minh mẫn trong cuộc sống hằng ngày.
Nguyên tắc lựa chọn thực phẩm giúp ổn định đường huyết cho người tiểu đường
Để kiểm soát đường huyết hiệu quả, người mắc tiểu đường cần tuân thủ một số nguyên tắc dinh dưỡng quan trọng. Trước hết, hãy ưu tiên thực phẩm có chỉ số đường huyết (GI) thấp – trung bình, vì nhóm này giúp đường huyết tăng chậm và ổn định hơn. Chế độ ăn nên giàu chất xơ để làm chậm quá trình hấp thu đường, giúp no lâu và tránh tăng đường huyết đột ngột. Đồng thời, bổ sung protein và chất béo tốt sẽ giúp cân bằng năng lượng, giảm cảm giác thèm ngọt và hỗ trợ duy trì sức khỏe.
Người bệnh nên hạn chế thực phẩm chế biến tinh luyện, thay vào đó là lựa chọn thực phẩm nguyên hạt, tự nhiên và ít qua xử lý. Khi ăn tinh bột, nên kết hợp hợp lý với chất xơ, protein và chất béo để giảm tác động của tinh bột lên đường huyết. Sống chung với bệnh tiểu đường không đồng nghĩa với việc phải kiêng hoàn toàn carbohydrate, điều quan trọng là kiểm soát khẩu phần và theo dõi lượng carbohydrate nạp vào mỗi bữa, bởi nhu cầu này sẽ thay đổi tùy mức độ hoạt động và việc sử dụng thuốc.
Một thực phẩm phổ biến nhưng cần đặc biệt lưu ý là cơm trắng. Trung bình, chỉ số đường huyết (GI) của cơm trắng có thể dao động từ mức 60 đến mức 80 và thường ở mức 73 (tùy thuộc vào từng loại gạo, cách ngâm và nấu). Cơm trắng được xếp vào loại thực phẩm có GI cao. Tải lượng đường huyết (GL) của gạo trắng 100g bằng 56. Vì thế, việc ăn nhiều cơm được chế biến từ gạo trắng có thể làm cho lượng đường trong máu tăng cao.
Nhóm thực phẩm giúp đường huyết luôn ổn định
Các loại rau xanh
Rau xanh là nguồn thực phẩm lành mạnh, giàu dinh dưỡng và đặc biệt hữu ích cho người mắc bệnh tiểu đường. Một số loại rau nên được bổ sung thường xuyên gồm:
- Bông cải xanh: Bông cải xanh có chứa chất xơ giúp tạo cảm giác no và đóng vai trò như một prebiotic giúp hạn chế hấp thu glucose và cholesterol, giúp ổn định đường huyết và mỡ máu.
- Bí xanh: Người bệnh bị tiểu đường nên ăn gì thay cơm? Đó chính là bí xanh. Carotenoid (bao gồm lutein và zeaxanthin) có trong bí xanh có khả năng hỗ trợ sức khỏe tim mạch và có thể bảo vệ phòng chống một số bệnh lý ung thư. Đặc biệt, bí xanh chứa rất ít calo nhưng lại rất nhiều chất xơ, do đó phù hợp cho người mắc bệnh tiểu đường.
- Bắp cải: Bắp cải có chứa nhiều chất xơ làm chậm quá trình tiêu hóa các loại thực phẩm mà bạn đã ăn, từ đó giúp ngăn ngừa tình trạng lượng đường trong máu tăng cao đột biến. Không chỉ vậy, bắp cải còn chứa nhiều vitamin C giúp hỗ trợ tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.
- Rau bina: Giống như tất cả các loại rau lá xanh, rau bina giàu chất dinh dưỡng và rất ít calo. Rau bina cũng chứa các màng gọi là thylakoid, chứa các chất có thể giúp tăng độ nhạy insulin.
- Cà chua: Cà chua chứa nhiều lycopene – một hợp chất hỗ trợ ổn định mức đường huyết cũng như giảm nguy cơ mắc bệnh tim và một số bệnh ung thư.
Những loại rau này không chỉ giúp duy trì lượng đường trong máu ở mức ổn định mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe tổng thể của người tiểu đường.
Trứng
Một trong những thực phẩm được các chuyên gia dinh dưỡng khuyên dùng cho người tiểu đường chính là trứng. Bổ sung trứng vào chế độ ăn uống hàng ngày không chỉ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim, hạn chế viêm nhiễm, mà còn cải thiện độ nhạy insulin, đồng thời tăng lượng cholesterol tốt (HDL) và giảm cholesterol xấu (LDL).
Nghiên cứu cho thấy, bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 nếu duy trì chế độ ăn giàu đạm, bao gồm 2 quả trứng mỗi ngày, sẽ có sự cải thiện đáng kể về chỉ số đường huyết và hàm lượng cholesterol.
Trứng gà sạch 3 Mộc được nuôi theo mô hình thả vườn, không kháng sinh, không chất tăng trưởng sẽ giúp bạn an tâm hơn khi sử dụng. Trứng 3 Mộc giàu dinh dưỡng, lòng đỏ vàng óng, hương vị thơm béo tự nhiên, vừa đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng, vừa hỗ trợ kiểm soát đường huyết cho người tiểu đường một cách an toàn.
Hạt chia
Hạt chia được xem là một trong những thực phẩm lý tưởng dành cho bệnh nhân tiểu đường nhờ hàm lượng chất xơ cao và lượng carbohydrate tiêu hóa cực thấp. Trong 28g hạt chia, có đến 11g là chất xơ và chỉ khoảng 1g tinh bột cùng đường, giúp hạn chế tối đa việc làm tăng đường huyết sau ăn.
Điểm đặc biệt của hạt chia là khi gặp nước, chúng tạo thành lớp gel nhầy, giúp làm chậm quá trình tiêu hóa và hấp thu đường, từ đó ổn định đường huyết. Lượng chất xơ hòa tan dồi dào còn giúp ngăn hấp thu cholesterol xấu, hỗ trợ bảo vệ tim mạch. Không chỉ kiểm soát đường huyết, hạt chia còn giúp tạo cảm giác no lâu, giảm cảm giác thèm ăn, hỗ trợ duy trì cân nặng hợp lý.
Các loại đậu
Đậu là thực phẩm rẻ nhưng lại vô cùng bổ dưỡng, xứng đáng là siêu thực phẩm cho sức khỏe của bạn. Chúng là nguồn cung cấp protein thực vật và có thể đáp ứng sự thèm ăn, đồng thời giúp mọi người giảm lượng carbohydrate nạp vào cơ thể. Đậu cũng thuộc nhóm có chỉ số đường huyết thực phẩm thấp rất tốt cho việc điều chỉnh lượng đường trong máu hơn nhiều loại thực phẩm giàu tinh bột khác.
Đậu giúp kiểm soát lượng đường trong máu do nó là một loại carbohydrate phức tạp. Vì vậy, cơ thể tiêu hóa chúng chậm hơn so với các loại carbohydrate khác. Ăn đậu thường xuyên cũng có thể giúp giảm cân và có thể điều chỉnh huyết áp, cholesterol của bạn. Đậu tây, đậu đen, đậu lăng, đậu atduki là những lựa chọn dành cho những bệnh nhân tiểu đường. Những loại đậu này chứa các chất dinh dưỡng như: Sắt, kali và magie.
Hạt lanh
Hạt lanh là một trong những loại thực phẩm giàu giá trị dinh dưỡng, đặc biệt hữu ích cho người mắc tiểu đường. Loại hạt nhỏ bé này chứa nhiều chất béo Omega-3 có lợi cho tim mạch, lượng chất xơ dồi dào và hợp chất thực vật đặc biệt gọi là lignans, có tác dụng hỗ trợ giảm nguy cơ bệnh tim và cải thiện khả năng kiểm soát đường huyết.
Một phần chất xơ không hòa tan trong hạt lanh giúp làm chậm quá trình hấp thu đường, nhờ đó duy trì mức đường huyết ổn định hơn. Nghiên cứu cho thấy, việc bổ sung bột hạt lanh hằng ngày ở người tiền tiểu đường giúp hạ huyết áp và giảm nguy cơ đột quỵ. Ngoài ra, hạt lanh còn có khả năng hỗ trợ giảm liều thuốc phòng ngừa cục máu đông ở một số trường hợp.
Những loại thực phẩm bệnh nhân tiểu đường nên tránh
Cân bằng giữa các loại thực phẩm có chỉ số đường huyết của thực phẩm cao và thấp là một cách để kiểm soát tiểu đường. Những loại thực phẩm có chỉ số GI cao làm tăng lượng đường trong máu nhiều hơn thực phẩm có chỉ số GI thấp. Khi chọn thực phẩm có chỉ số đường huyết của thực phẩm cao, hãy hạn chế khẩu phần và kết hợp những thực phẩm này với protein hoặc chất béo lành mạnh để giảm tác động đến lượng đường trong máu và cảm thấy no lâu hơn.
Các loại thực phẩm có chỉ số chỉ số đường huyết của thực phẩm cao : Bánh mì trắng, gạo trắng, mì ống trắng, khoai tây trắng, bí ngô, bắp rang bơ, dưa, dứa.
Đồng thời, những bệnh nhân tiểu đường cũng nên hạn chế ăn mặn, rượu, đường tinh luyện, nước ngọt,… Khi chỉ số đường huyết của bạn không được kiểm soát tốt, nó sẽ làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh nghiêm trọng. Khi bạn ăn những thực phẩm giúp kiểm soát lượng đường trong máu, chỉ số insulin và nguy cơ viêm nhiễm sẽ được giảm thiểu ở mức tối thiểu giúp phòng chống các biến chứng.
Bên cạnh chế độ dinh dưỡng hợp lý, bệnh nhân tiểu đường cũng nên chú ý đến việc bổ sung vitamin D tự nhiên thông qua ánh nắng mặt trời. Việc tắm nắng khoảng 15–30 phút mỗi ngày, vào buổi sáng sớm hoặc chiều muộn, không chỉ giúp cơ thể tổng hợp vitamin D mà còn hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện sức khỏe xương khớp và điều hòa đường huyết. Một số nghiên cứu cho thấy vitamin D có thể giúp tăng độ nhạy insulin, từ đó hỗ trợ kiểm soát lượng đường trong máu tốt hơn. Vì vậy, phơi nắng an toàn mỗi ngày kết hợp với ăn uống khoa học và vận động hợp lý sẽ là chìa khóa giúp bệnh nhân tiểu đường duy trì sức khỏe lâu dài.
Tài liệu tham khảo:
https://www.vinmec.com/vie/bai-viet/16-loai-thuc-pham-tot-nhat-de-kiem-soat-benh-tieu-duong-vi
https://nhathuoclongchau.com.vn/bai-viet/21-mon-an-danh-cho-nguoi-tieu-duong-ban-nen-biet.html
