Ăn hấp luộc có thực sự tốt cho sức khỏe?

Nhiều người tin rằng chỉ cần ăn đồ hấp, luộc và ăn nhạt hết mức là đã đủ để bảo vệ tim mạch, thận và phòng tránh tăng huyết áp. Thực ra điều này đúng, nhưng chưa hẳn đã đủ. Bởi bất kỳ thói quen ăn uống nào nếu áp dụng một cách quá mức và thiếu cân bằng đều có thể gây ra những tác động không tốt cho sức khỏe. Vậy ăn hấp, luộc có thật sự tốt  như nhiều người vẫn nghĩ? Hãy cùng khám phá sự thật qua bài viết dưới đây.

Vì sao không nên lạm dụng đồ chiên xào, nướng trong bữa ăn hằng ngày?

Không thể phủ nhận, những món chiên ngập dầu, đồ nướng cháy cạnh hay thực phẩm chế biến sẵn thường mang lại hương vị hấp dẫn. Tuy nhiên, nếu tiêu thụ quá thường xuyên, chúng có thể gây ra hàng loạt vấn đề ảnh hưởng đến sức khỏe:

Ảnh hưởng đến gan

Thức ăn có chứa nhiều chất béo như các loại đồ chiên xào, rán, mỡ động vật,… được cơ thể tiêu thụ quá nhiều dẫn đến thừa chất béo. Vì vậy mà gan phải làm việc nhiều hơn bình thường để chuyển hóa và loại bỏ các chất béo dư thừa. Nếu lượng chất béo không được xử lý hết sẽ tích tụ trong gan, gây tình trạng gan nhiễm mỡ.

Ảnh hưởng đến tim mạch

Tiêu thụ quá nhiều chất béo, đặc biệt là chất béo chuyển hóa sẽ dẫn đến sự gia tăng mức Cholesterol xấu (LDL) trong máu. Khi LDL tích tụ trong thành động mạch, nó hình thành các mảng bám, gây tắc nghẽn và xơ vữa động mạch. Chính điều này sẽ làm tăng nguy cơ dẫn đến bệnh về huyết áp, đau thắt ngực, tắc nghẽn động mạch và xơ vữa động mạch.

Ảnh hưởng đến dạ dày

Các thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ có lượng lớn chất béo gây trì hoãn quá trình rỗng dạ dày. Triệu chứng như buồn nôn, đầy hơi và đau dạ dày có thể xảy ra do tình trạng này. Đặc biệt với những người mắc các bệnh về tiêu hóa như viêm tụy mãn tính, hội chứng ruột kích thích (IBS) hoặc rối loạn dạ dày, các thực phẩm chứa nhiều chất béo độc hại có khả năng gây ra chứng đau dạ dày, tiêu chảy, hay chuột rút…

Vì vậy, những món chiên, xào nhiều dầu hoặc nướng cháy cạnh chỉ nên ăn ở mức vừa phải, không biến chúng thành lựa chọn hằng ngày. Thay vào đó, nên ưu tiên các phương pháp chế biến lành mạnh như hấp, luộc, áp chảo ít dầu để bảo vệ sức khỏe.

Đồ hấp luộc có thực sự tốt cho sức khỏe?

Hạn chế hấp thụ cholesterol 

Đồ hấp, luộc từ lâu đã được xem là lựa chọn an toàn và giàu lợi ích cho sức khỏe. Không chỉ giúp bữa ăn thanh đạm hơn, món hấp còn mang lại nhiều giá trị dinh dưỡng mà những phương pháp chế biến khác khó có được. Một trong những ưu điểm nổi bật của đồ hấp là khả năng hạn chế hấp thụ cholesterol. Khi nồng độ cholesterol trong máu tăng cao, sức khỏe tim mạch và hệ miễn dịch sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, đồng thời làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm. Với thịt loại thực phẩm giàu protein và chất béo, nếu chế biến bằng cách nướng hoặc chiên rán, lượng mỡ có thể ngấm ngược trở lại, làm tăng hàm lượng calo và cholesterol. Ngược lại, khi chế biến bằng cách hấp, lượng chất béo xấu được giảm tối đa, giúp món ăn nhẹ nhàng, dễ tiêu hóa hơn.

Không làm mất đi dinh dưỡng tự nhiên của thực phẩm

Không làm mất đi dinh dưỡng tự nhiên và hình dáng của thực phẩm Khi thực phẩm được làm chín bằng cách hấp cách thủy thì màu sắc và hình dáng ban đầu gần như được giữ nguyên vẹn. Việc hấp, luộc chỉ là một bước làm chín các loại rau củ. Đối với thịt cá, hấp tuy màu sắc đơn điệu không được óng ánh như chiên nướng nhưng bạn sẽ được tận hưởng hết những dưỡng chất như Ca, P, Mg, Fe…. một cách tự nhiên nhất.

Không làm mất đi vitamin và khoáng chất sau khi chế biến

Thông thường khi chiên, xào thực phẩm và dầu ăn trộn chung với nhau sẽ có những phản ứng hóa học nhất định, một phần tăng thêm hàm lượng chất béo nhưng đôi khi lại hòa tan bão hòa mất một số dưỡng chất vốn có của thực phẩm. Chính vì vậy, món hấp giúp cho bạn được tận hưởng trọn vẹn các vitamin A, B, C cùng một số nguyên tố vi lượng như Ca, P, K, Zn….

Nguy cơ thiếu muối khi chỉ ăn hấp luộc và ăn quá nhạt

Ăn hấp, luộc hay ăn nhạt không có nghĩa là phải loại bỏ hoàn toàn muối. Không phải cứ “càng nhạt càng tốt” thì cơ thể sẽ khỏe mạnh. Nếu cơ thể hấp thụ quá ít natri, dưới 3g muối mỗi ngày, nguy cơ gặp phải các vấn đề sức khỏe. Lượng muối được khuyến nghị lý tưởng cho người trưởng thành là dưới 5g/ngày.

Để dễ hình dung trong 100g thịt luộc chỉ chứa khoảng 200mg natri, còn 100g hải sản cũng chỉ có khoảng 400–500mg natri. Trong khi đó, các món như cá khô, mực khô, thịt muối lại chứa lượng muối rất cao, không thể sử dụng thường xuyên. Điều này có nghĩa là nếu bạn chỉ ăn hấp – luộc, không chấm mắm, không nêm nếm thêm gia vị, cơ thể rất dễ rơi vào tình trạng thiếu muối âm thầm.

Thiếu muối có thể gây ra nhiều bệnh nghiêm trọng:

• Thiếu điện giải: Muối là thành phần quan trọng trong mồ hôi, nước mắt và nước tiểu. Khi chế độ ăn quá nhạt, cơ thể sẽ mất cân bằng điện giải, dẫn đến rối loạn chuyển hóa, giảm thể tích máu và suy giảm chức năng của nhiều cơ quan.
• Phù não: Lượng natri trong máu giảm quá mức khiến nhu mô não bị phù, gây đau đầu, chóng mặt, rối loạn ý thức, buồn nôn… Trong trường hợp giảm natri đột ngột, các triệu chứng nặng như hôn mê hoặc co giật có thể xuất hiện.
• Tụt huyết áp: Khi natri máu hạ thấp, áp lực thẩm thấu trong lòng mạch giảm, dẫn đến huyết áp hạ. Điều này khiến các cơ quan quan trọng như não, gan, thận thiếu oxy và dưỡng chất, gây mệt mỏi, suy kiệt.
• Phù toàn thân: Lượng natri máu thấp khiến nước thoát ra ngoài khoảng kẽ, gây phù tay, chân, hoặc nghiêm trọng hơn là phù toàn thân.
• Suy giảm chức năng cơ: Thiếu muối có thể dẫn đến mỏi cơ, chuột rút, cảm giác kiến bò hoặc thậm chí liệt cơ do hạ natri máu.

Ăn hấp, luộc thế nào để vừa ngon vừa tốt cho sức khỏe?

Để vừa tận dụng lợi ích của hấp, luộc vừa tránh thiếu hụt dinh dưỡng và giảm hứng thú ăn uống, bạn nên kết hợp nhiều phương pháp chế biến khác nhau. Rau củ, cá, thịt nạc có thể dùng phương pháp hấp hoặc luộc để giữ dưỡng chất. Thỉnh thoảng, bạn có thể áp chảo hoặc nướng nhẹ để đổi vị, hoặc xào nhanh với ít dầu để vừa giữ được màu sắc, hương vị vừa hạn chế nạp quá nhiều chất béo.

Bên cạnh việc kết hợp phương pháp chế biến, cách nêm gia vị cũng đóng vai trò quan trọng. Hãy ưu tiên các loại muối khoáng thiên nhiên hoặc muối không i-ốt, bột canh không i-ốt Nanosalt để phù hợp với chế độ ăn kiêng muối i-ốt (cho người mắc bệnh u tuyến giáp), đồng thời vẫn giữ được hương vị món ăn. Nêm nếm vừa phải, tránh tuyệt đối ăn quá nhạt. Bạn cũng có thể kết hợp gia vị tươi như hành, tỏi, gừng, tiêu, rau thơm để tăng hương vị và bổ sung lợi ích cho sức khỏe. Ngoài natri, cơ thể cần được cung cấp đủ kali để cân bằng huyết áp, magie để ổn định nhịp tim, canxi để mạch máu khỏe mạnh và kẽm để tăng cường hệ miễn dịch, những dưỡng chất này có nhiều trong trái cây, rau xanh, các loại hạt, sữa, hải sản và thịt.

Tài liệu tham khảo:

https://www.vinmec.com/vie/bai-viet/do-hap-tot-cho-suc-khoe-nhu-nao-vi

https://nhathuoclongchau.com.vn/bai-viet/thieu-i-ot-co-the-gay-ra-benh-gi-cach-phong-ngua-thieu-i-ot-ra-sao.html

Bác sĩ Nguyên – Ai cũng nghĩ hấp – luộc là tốt nhất cho… | Facebook